جهانبخش کردی زاده (بخشو) در مسجد دهدشتی بندر بوشهر سال ۱۳۴۹
تاثیرات هنری
بسیاری از ملودیها و سبک نوحههای وی، الهام بخش تعدادی از نوحه خوانان جنوب کشور و تعدادی از ترانه سرایان گشت که تا کنون نیز ادامه داشته است. از جمله ترانه معروفی با نام ممد نبودی ببینی» که بعد از آزاد سازی خرمشهر در سال ۱۳۶۱ و به یاد محمد جهان آرا، توسط غلامعلی کویتی پور خوانده شد. ملودی و سبک این ترانه کاملاً مشابه نوحه لیلا بگفتا ای شه لب تشنه کامان» از جهانبخش کردیزاده میباشد که سالها پیش از ترانه کویتیپور، خوانده شده بود.
جهانبخش کردی زاده (بخشو) در مسجد دهدشتی بندر بوشهر سال ۱۳۴۹
مستندهایی از بخشو
ناصر تقوایی کارگردان مشهور ایرانی در سال ۱۳۴۹، در فیلم مستند خود به نام اربعین»، از نوحهخوانی بخشو در مسجد دهدشتی بوشهر تصاویر منحصربهفردی را ثبت کرده است. فیلم با تصاویری از تدارک مراسم عزاداری امام حسین(ع)آغاز میشود و بعد دریا و خورشید همراه با صدای سنج و دمام گویی آغاز واقعهای را خبر میدهند. آدمها کمر میگیرند و صدای سینه میآید و بعد صدای اسطورهای بخشو در کوچههای تاریک بوشهر میپیچد.همچنین در سکانسی از فیلم آرگونیز بخشهایی از صدای نوحهخوانی بخشو مورد استفاده قرار گرفته است.
زندگینامه بخشو
بخشو در سال ۱۳۱۵ شمسی در بوشهر (محلهٔ باغ ملاّ) متولد شد. از او به عنوان اعجوبه عالم مداحی، نوحهخوانی و سینهزنی سنتی بوشهر یاد میشود.
بخشو از جوانی به تشویق سید علی مهیمنیان و خانوادهاش به نوحهخوانی رو آورد. مهیمنیان که علاوه بر مداحی و نوحهسرایی، آهنگسازی نوحههای خویش را انجام میداد منبع انتقال تجربیات خوب و ارزندهای برای جهانبخش کردیزاده شد. در اندک زمانی استعداد ذاتی، صدای بینظیر و مهارت بخشو در این امر باعث شد آوازه او در سراسر شهر بپیچید و با استفاده از راهنماییهای استادانی همچون مهیمنیان، اصلاحپذیر و بویژه محمد شریفیان که از خویشاوندان وی بود، در ردیف بهترین نوحهخوانهای بوشهر قرار گرفت.
شاخصهای هنری
نوع حنجرهٔ او به اعتقاد بسیاری از اهل فن از معدود حنجرههایی بود که در دنیای موسیقی و خوانندگی وجود داشته و دارد. آوازهٔ اجرای بینظیرش باعث شد تا علاقهمندان زیادی از استانهای خوزستان و فارس برای شنیدن صدای فراگیر و دلنشین او به بوشهر کشیده شوند.
وی علاوه بر اجرای زیبا و بینقص نوحهها و مرثیههای سنتی بوشهر در اجرای شروه،چاووش خوانی مناجات خوانی، صبحدم خوانی، بیت خوانی، جنگ نامه خوانی، مصیبت و خیام خوانی نیز از تبحر خاصی برخوردار بود. از نکات برجستهٔ اجرای وی علاوه بر حجم صدا و زنگ حزین و گیرای نوایش میتوان به تسلط در اجرای اوج و فرودهای شروه و تحریرهای بی نقصش در نوحه و واحد خوانی اشاره نمود.
مرگ
سرانجام او آخرین اجرای خود را در مرداد ماه سال ۱۳۵۶ در حرم امام رضا(ع) انجام داد و در آن فضای معنوی به نوحه خوانی در رثای سالار شهیدان پرداخت و پس از آن در راه برگشت از مشهد بر اثر عارضه قلبی در شهر شیراز، درگذشت و بوشهر را غرق در عزا و ماتم فرو برد. مرگ ناگهانی او تمام مردم بندر بوشهر را عزادار کرد و در حالی که بازار شهر به احترام او تعطیل شده بود، مردم بوشهر یکی از باشکوهترین تشییع جنازهها را همراه با عزاداری و ی در فقدان و تشعیع جنازه وی برپا کردند و در جوار امامزاده محمدباقر بوشهر به خاک سپرده شد.
تاثیرات هنری
بسیاری از ملودیها و سبک نوحههای وی، الهام بخش تعدادی از نوحه خوانان جنوب کشور و تعدادی از ترانه سرایان گشت که تا کنون نیز ادامه داشته است. از جمله ترانه معروفی با نام ممد نبودی ببینی» که بعد از آزادسازی خرمشهر در سال ۱۳۶۱ و به یاد محمد جهان آرا ، توسط غلامعلی کویتی پور خوانده شد. ملودی و سبک این ترانه کاملاً مشابه نوحه لیلا بگفتا ای شه لب تشنه کامان» از جهانبخش کردیزاده میباشد که سالها پیش از ترانه کویتیپور، خوانده شده بود.
درباره این سایت